İlkokuma Yazma Ögretimi Sitesi: YLLERYMYZYN ANLAMLARI

Ni?de

Ylkça?da bölgede Nagdoslular adly bir kavim ya?ady?yndan bu ?ehre isimlerini vermi?ler. Arap kaynaklary ?ehre "Nekide veya Nikde" demi?lerdir. Halk ise ?ehre Ni?de adyny vermi?tir. 

Nev?ehir

Onsekizinci yüzyyla kadar ?ehir bir köydü ve ady "Mu?kara" idi. Daha sonra Nev?ehirli Damat Ybrahim Pa?a köyünü geli?tirdi ve yeni ?ehir anlamynda Nev?ehir adyny verdi.

A?RI

Ysmi synyrlary içindeki "Ararat" da?yndan alyr. Çok eski ça?larda yeryüzü korkunç bir su baskynynyna u?rady.(Nuh Tufany) Nuh peygamber bütün canylardan bir çifti alarak bir gemiye bindirdi. Gemi Cudi (Yslam kaynaklaryna göre) (Hristiyan kaynaklaryna göre de Ararat - A?ry) da?yna kondu. Ararat, önce aran sonra da A?ry adyny aldy. 

AKSARAY

Selçuklu Sultany Yzzettin Kylyçarslan, ?ehirde cami, medrese, kümbetler ve büyük ve beyaz bir saray yaptyrdy. ?elir "Aksaray" adyny i?te bu beyaz saraydan aldy.

AMASYA

Amasya ?ehrini tarihçi Strabon'a göre Amazon karaly Amasis kurdu ve ona Amasis kenti anlamyna gelen "Amasesia" ismini verdi. 

AYDIN

Ylk olarak Argoslar tarafyndan kuruldu. Anadolu beylerinden Aydyno?lu Mehmet bey'den aldy. Aydyn, Mehmet beyin babasynyn ismidir.

ARTVYN

Yskitler tarafyndan kuruldu. Artvin sözü iskitçe'dir. 

ANTALYA

MÖ !.DİKKAT.! Linki görebilmek için GİRİŞ Yapın yada  ÜYE OLUNUZ.Lütfen  yüzyylda Bergama karaly Attalos ll tarafyndan kuruldu. ?ehir önceleri ismini kurucusundan aldy ve Attaleia adyyla anyldy. Daha sonra bu isim Adalia, Antalia ve en son Antalya ?ekline dönü?tü. 

ANKARA

Yslam kaynaklarynda Ankara'nyn ady Enguru olarak geçer. Kimilerine göre Ankara sözü Farsça "Üzüm" anlamyna gelen Engür'den, ya da Yunanca'da Koruk anlamyna gelen"Aguirada' dan türemi?tir. 
Bazylaryna Hint-Avrupa dillerindeki "E?mek" anlamyna gelen Ank ya da Sankskritçe de; "Kyvrynty",, anlamyna gelen ankaba'dan veya Latince'den çengel anlamyna gelen uncus'dan türedi?i ileri sürülmektedir. Frig dilinde Ank "engebeli, kary?yk arazi anlamyna gelir." ?ehrin di?er isimleri; Ankyra, Ankura, Ankuria, Angur, Engürlü, Engürüye, Angare, Angera, Ancora, Ancora ve son olarak Ankara ?eklini almy?tyr. 

ANTAKYA

MÖ 300 yyllarynda Makedonya Kraly Seleukoz bu yörede Antakya'yy kurdu ve ?ehre babasynyn ismi olan Antiokhia adyny verdi. Zamanla büyüyen kent, ba?kent halini aldy.

AFYONKARAHYSAR

Afyon türkülerinde syk syk "Hisar" sözcü?ü geçer. "Hisaryn bedenleri çevirin gidenleri" Bu hisar sözcü?ünün Afyon türkülerinde syk syk yinelenmesi nedensiz de?ildir. Eski ady Akroenos olan ?ehri Selçuklular uzun süren bir ku?atmadan sonra ele geçirdiler. "Hisar" ku?atma anlamyna gelir. Acylarla elde edilen yere "Karahisar" dediler ve orada, kara ta?lardan bir kale kurdular. Onaltyncy yüzyylda bölgede afyon yeti?tirlmeye ba?layynca, Karahisar'yn ba?yna bir de Afyon eklendi ve ?ehir "Afyonkarahisar" adyny aldy. 

ADAPAZARI
Bu ilimize Adapazarlylar kasaca Ada der. Çünkü Sakarya ve Çark suyu arasynda yer alan ?ehir, typky bir adayy andyryr. "Pazar sözüne gelince: Burasy onyedinci yüzyylda yörenin Pazar yeriydi. Y?te, Adapazary bu iki sözcü?ün "Ada" ve "Pazar" sözcüklerinin birle?mesinden olu?tu. Adapazary, Sakarya ilimizin merkezidir

BURSA

Eski ça?lardaki Bitinya bölgesinin ba?kentidir. Buraya kurucusu Bitinya kraly Prusias'yn ady verildi. (MÖ:ll.yüzyyl)

BURDUR

Eski ady Askaniya'dyr. Ysmini yanynda kurulmu? oldu?u Burdur gölünden alyr. 

BOLU

Önceleri Bithynion Romalylar döneminde ise Claudiopolis ady verildi. Türkler burayy alynca Claudiopolis sözcü?ünü kysaltyp sadece polis dediler. Daha sonra bu da halk dilinde de?i?erek Bolu oldu.

BYTLYS

Kimi tarihçilere göre, "Bage?" ya da "Pagi?" sözcüklerinden türemi?tir. Kimilerine göre de Büyük Yskender'in komutany "Lis" ya da "Badlis" burada bir kale kurmu?. Bitlis sözcü?ü bu komutanyn isminden kaynaklanyyormu? . 

BYNGÖL

Buradaki bir çok göllerden dolayy bu isim kendisine verildi.

BYLECYK

Bizanslylar döneminde burada Bilekoma adly bir kale vardy. Osman bey burayy alynca bu ady Bilecik olarak adyny verdi. 

BAYBURT

Eldeki kaynaklara göre kasabanyn ortaça?daki ady "Paypert" ya da "Pepert" idi. Bayburt ady buradan gelmektedir.

BALIKESYR

?ehrin adynyn eski hisar anlamyna gelen Paleokastio' dan türedi?i sanylmaktadyr. Halk arasynda dola?an bir söylentiye göre de baly çok anlamyna gelir. Çünkü Kesir Arapça'da çok anlamyna gelmektedir 

Çanakkale

Marmara ve Ege denizlerini birle?tiren Bo?az'daki ?ehir ve kasabalaryn en büyü?ü ve il merkezidir. Bo?azyn do?u kyyysynda ve en dar yerinde kurulmu?tur. Burada denizini ?ekli typky bir çana?y andyryr. Bugünkü ismini buradan alyr. 

Çankyry

Ylkça?da "Gangra" kalesinin ete?inde kuruldu. Ysmini Gangra kalesinden alan Çankyry'ya yakyn zamana kadar Çangyry ve Çen?iri deniliyordu.

Çorum

Rivayete göre Ço?urum kelimesinden türetilmi?tir. Bu da bölgede zamanynda Rumlaryn ço?unlu?u olu?turmasyndan kaynaklanmaktady r.

Diyarbakyr

Bakyr ülkesi anlamyna gelmektedir. Bu ismin kayna?y Diyar-y Bekir'dir. Bekir'in memleketi anlamyna gelir. Bunun nedeni de Bekir b. Va'il adly Arap göçebe boyunun buraya yrle?mi? olmasyndan kaynaklanyr. Diyarbakyr'yn eski ady Amid veya Amed'dir. Gelen veya bizim anlamyna gelir. Dede Korkut kitabynda Amid'e Hamid de denilmi?tir. 

Denizli

Deniz-ili kelimelerinin birle?mesinden olu?mu?tur. Yl eski Türkçe'de ülke, memleket anlamyna gelir. Yani deniz memleketi denilir.Bir di?er rivayete göre de kelimenin asly domuz-ili'dir. Bu da bölgede domuz çoklu?undan kaynaklanmaktady r. 

Edirne

Romalylar döneminde imparator Hadrianus tarafyndan kuruldu?u için ?ehir "Hadrianopolis" dyny alyr. Hadrianus'un ?ehri anlamyna gelen bu sözcük, sonradan de??imlere u?rayarak Edirne halini aldy. 

Elazy?

1834 yylynda Mezra denilen yerde kuruldu.1862 yylynda buraya o syradaki padi?ah Abdülaziz'in onuruna "Mamuretülaziz" ady verildi. Bu ismi uzun bulan halk onu Elaziz olarak kysaltty. 1937 yylynda Elazy?'a çevrildi. 

Erzincan

Erzincan ovasyndan adyny alyr. Ezirgan diye halk tarafyndan söylenir. Buranyn eski ady Eriza'dyr.

Erzurum

Ardy Rum kelimesinden gelir. Yani Rum topra?y demektir. Di?er bir rivayete göre de Selçuklular buraya Erzen-Rum demi?lerdir. Erzen dary demektir. ?ehir o zamanlar bir tahyl ambary olarak kullanylmy?tyr. 

Eski?ehir

Eski ady Doylaion'dur. 1080 yylynda Türkler burayy ele geçirdi. 1175 yylynda burasyny Bizans geri aldy. Kylyçarslan bu ?ehri daha sonra geri alynca, ona "Bizim eski ?ehrimiz" anlamyna gelen Eski ?ehir adyny verdi. 

Sakarya

Adyny synyrlary içinden geçen Sakarya nehrinden alyr

Samsun

Eski ady "Amisos"dur. Samsun ismi bu kelimenin halk arasyndan de?i?tirilmesidir.

Sivas

Adynyn nereden geldi?i konusunda her hangi bir kayda rastlanmamy?tyr. 

Siirt

Siirt adynyn Keldani aslyndan geldi?i ve ?ehir anlamyna geldi?i söylenir. Di?er bir ravayete göre ise Sert kelimesinin bozulmu? ?eklidir.
Trabzon

"Trapezus" sözcü?ünden gelir. Anlamy dörtkö?e'dir.

Tunceli

Burada bazy maden yataklarynyn bulunmasyndan dolayy ?ehre Tunceli ady verilmi?tir. Yani tunçülkesi demektir. 

Rize

Kafkas kökenli bir kelime oldu?u sanylmaktadyr. 

Ordu

Eski ady "Kotyora"dyr. Halk tarafyndan bu isim de?i?ikli?e u?ramy?tyr.

Malatya

Hititler döneminde buranyn ady "Meliddu"dur. Halk tarafyndan Malatya olarak de?i?mi?tir. 

Manisa

Yunanca Magnesya'dan gelmi?tir. Türkler burayy alynca Manisa olarak ?ehrin ismini de?i?tirdiler. 

Mardin

Mardin ady Süryanice'de Marde'den geldi?i rivayet edilir. Romalylar "Maride" Araplar ise "Mardin" adyny vermi?lerdir. Di?er bir rivayet göre ise FORUM KURALLARINA GÖRE SYYASET YASAKTIRçedeki Mer-din yani erkek, yi?it -görmek kelimesinden geldi?i söylenmi?tir. 

Mu?la

Eski ady "Mobolla"'dyr. Türkler buraya daha sonra Mu?la demi?lerdir.

Mu?

Bir rivayete göre süryanice'deki suyu bol anlamyna glene Mu?a'dan di?er bir rivayete göre ise ?ehrin kurucusu "Mu?et'den gelmi?tir 

Karaman

Ylk ismi Laranda'dyr. Selçuklu ve Osmanlylarda ki ismi Larende idi. Karamano?ullary nyn ba?kenti oldu?undan buraya daha sonra Karaman ady verildi.

Kahramanmara?

Asyl ady Markasi'dir. Halk dilinde Mara? olarak de?i?mi?tir. Kurtulu? sava?ynda Fransyzlara kar?y ?ehirlerini kahramanca savunduklaryndan meclis tarafyndan ll ?ubat 1922'de kahraman ünvany verildi. 

Kars

MÖ: 130-127 yylynda buraya yerle?en Karsak oyma?yndan dolayy ?ehre kars ady verilmi?tir. Kars kelimesinin anlamy ise deve ya da koyun yününden yapylan elbise veya ?al ku?a?y anlamyna gelir.

Kastamonu 

?ehrin eski ady "Tumana"dyr. Buraya daha sonra Gas-Gas isimli bir kavim yerle?ti. Y?te Kastamonu Gas ve Tuman'yn birle?mesinden meydana gelmi?tir.

Kayseri

Romalylar Mazaka adly ?ehri alynca buraya Kaysarea adyny verdiler. Yani Ymparator ?ehri anlamyna gelir. Daha sonra Kayseri olarak halk arasynda yayyldy 

Kyr?ehir

Kyr ve ?ehir kelimesinin birle?mesinden olu?mu?tur.

Kocaeli

Orhan gazi döneminde bu bölgeyi feth eden Akçakoca isimli komutandan dolayy buraya Kocaeli denildi.

Konya

Ysa'dan önce 47-50 ve 53 yyllarynda Hyristiyan azizlerinden St. Paul burayy ziyaret etti ve ?ehir önemli bir dinsel merkez olarak geli?ti. Bu nedenle Hyristiyanlar ona, "Ysa'nyn tasviri" anlamyna gelen "ikonyum" adyny verdiler. Abbasiler burayy alynca "Kuniye'ye" çevirdiler. Türkler bu ismi Konya olarak de?i?tirdi. 

Kütahya

Frigler buraya "Katyasiyum veya Katiation" adyny vermi?lerdir. Daha sonra yöre halky buraya Kütahya demi?tir

Ystanbul

MÖ. 658 yylynda Megara kraly Byzas tarafyndan kuruldu?undan bu ?ehre kurucusundan dolayy Bizantion ady verilmi?tir. 
Roma imparatoro Marcus Avrelius döneminde imparatorun manevi babasynyn adyyla "Antion" olarak anyldy.
Bizans Ymparatoru Konstantin bu ?ehri yeniden kurunca buraya kendi adyny verdi. ?ehre "Konstantin veya Konstanpolis" ady verildi. Araplar "Kostantiniye, Romalylar Konstantinopolis" demi?lerdir. Daha sonra bu ismin kysaltylmy? ?ekli olan "Stin-polis" deyimi kullanyldy. Y?te Ystanbul bu "Stin-Polis" ?ehrinden türetildi. 
Türkler burayy alynca Müslüman ?ehir anlamynda "Yslambol" adyny verdiler. Fakat daha sonra Ystanbul olarak de?i?tirildi.

Yzmir

?ehrin asyl ady "Smyrna"dyr. Yzmir kelimesi smyrna'nyn halk arasyndaki kullany? ?eklidir. Homeros destanlarynda bu kent ismini Kybrys Kraly Kinyras'yn kyzy Smyra'dan alyr ve tanryça Artemis Yzmirli'dir. Kimi kaynaklara göre de, Yzmir ?ehrini ilk kuran Hititler de?il, Amazonlar'dyr. (Hititler de buraya Navlühun adyny vermi?lerdir. 

Gaziantep

?ehrin eski ady Ayyntab'dyr. Kelime anlamy, pynaryn gözü demektir. Halk bunu Antep olarak de?i?tirmi?tir. Halk Kurtulu? sava?ynda Fransyzlara kar?y ba?aryly bir sava? verince 6 ?ubat 1921'de çykartylan bir yasayla Gazi ünvany verildi. 

Gümü?hane

Burada daha önceleri gümü? madenleri oldu?undan, bu ?ehre Gümü?hane denilmi?tir